On binlerce işçiyi doğrudan, yüz binlercesini ve aileleriyle birlikte milyonlarca yurttaşı dolaylı olarak ilgilendiren MESS Grup TİS'inden işçiye tarihi hakaret çıktı.

İşveren örgütü MESS'in, 150 bin metal işçisine zam teklifi sendikaların teklifine yaklaşmadı. Enflasyonla ücretleri eriyen metal işçisine gelen teklif adeta sıfır düzeyinde oldu.

Özel sektörün en geniş toplu iş sözleşmesi (TİS) olma özelliği taşıyan MESS Grup Sözleşmesi'nde 60 günlük resmi takvim dün doldu. 13 Ekim'de başlayan görüşmelerin dün gerçekleşen 5'inci ve son oturumundan sefaleti de aşan zam teklifi çıktı. Sendikalar, MESS'in ilk 6 ay için yüzde 5 ve saatlik ücrete 11,5 lira zam ile yaklaşık yüzde 10'a denk gelen zam teklifini reddetti.

MESS'in, sözleşmenin 3 yıllık olması talebi ile ilk 6 ay hariç hiçbir zam teklifi sunmamasının yanı sıra; sosyal haklarda yüzde 25'lik artış ile ikramiyelerin fiili çalışmaya bağlanmasını, işçinin tamamlayıcı sağlık sigortasını ödemeyi de reddeden maddeleri sundu.

MESS'in, Birleşik Metal-İş'in ilk 6 ay için yüzde 58,5, Türk Metal'in aynı dönem için yüzde 38,97'lik teklifiyle adeta alay eden bu teklifine karşı uyuşmazlık tutanağı tutuldu. Metal işçisi MESS'e karşı mücadele hazırlığına başladı.

Birleşik Metal İşçileri Sendikası (Birleşik Metal-İş), 32 işletmeden 11 bin işçiyi temsilen masaya TİS tekliflerindeki 78 ana madde, 6 geçici madde, 17 ek madde ve 7 yeni madde olmak üzere toplam 108 madde ve yönetmelikle oturdu. 5 oturumda sendika toplam 59 madde için uyuşmazlık tutanağı imzaladı. Reddedilen maddeler arasında, ILO'nun 190 sayılı İşyerinde Şiddet ve Tacizle Mücadele Sözleşmesi ile kadın metal işçilerinin süt izni hakkına ilişkin düzenlemeler de bulunuyordu. Metal işkolunda üretimin yüzde 10'unu oluşturan kadın işgücünün talepleri, masada reddedildi.

360 BİN LİRALIK KAYIP

MESS üyesi işyerlerinde metal işçileri, ortalama olarak brüt 3 asgari ücret alırken DİSK-AR araştırmasına bu işçilerin kaybı neredeyse ücretin yarısına yaklaştı. Ortalama bir metal işçisi kasımda enflasyon yüzünden 15 bin 594 lira, vergi kesintileri nedeniyle 25 bin 582 liraya ulaştı. Metal işçisi kasımda 41 bin 176 lira, 11 ayda 360 bin 873 lira kaybetti. İşçilerin kaybı yüzde 42'yi aşarken MESS'in zam teklifi oranın kat kat altında kaldı.

Birleşik Metal-İş Genel Sekreteri Ali Çeltek'in toplantının ardından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kulandı: "MESS'in tekliflerinin kabul edilmesi hiçbir biçimde mümkün değildir. Bu teklif metal işçileriyle alay etmek demektir. Hemen her toplantıda MESS yetkililerine de belirttiğimiz gibi, metal işçileri açlık ve sefalet ücretlerini ve esneklik dayatmalarını kabul etmeyeceklerdir. MESS, bu teklifiyle metal işçilerine açlık ve sefaleti reva görüyor. İnsanca yaşayacak bir ücret ve çalışma koşulları hakkımızdır ve bunun için mücadele etmekten geri durmayacağız. Resmi enflasyonun hiçbir gerçekliğinin olmadığı ortada iken onun bile gerisinde bir teklif vermek metal işçilerinin sefalete boyun eğmesi anlamına gelir ve bu asla kabul edilemez. İşçiler sürekli yoksullaşmakta ve reel ücret kaybı giderek artmaktadır. Başta ücret zammı olmak üzere, teklif ettiğimiz tüm maddeler işçilerin en doğal haklarıdır."

Arabulucu görüşmeleri de dahil müzakerelerden anlaşma çıkmaması, 150 bin işçinin grev kararının fabrikalarına asması anlamına geliyor.

GREVDEN KAÇMIYORLAR

Metal işçileri ise üretimden gelen güçlerini kullanmaktan yasaklara rağmen geri durmuyor. İşçilere yoksulluk sınırının bile altında bir yaşamı dayatmaktan çekinmeyen metal işverenlerinin AKP ile kurdukları yakın bağlar, son 23 yılda 150 bin metal işçisinin grevlerinin engellenmesine neden oldu. Bu işçilerin 147 bininin grev hakkı, MESS'e bağlı işverenlerin çıkarları için ortadan kaldırıldı. Ancak metal işçileri, iktidar ve sermaye arasındaki ilişki ne kadar zorlayıcı olursa olsun, mücadele kararlılıklarıyla bu baskılara boyun eğmeyeceklerini kanıtladı. Geçen yılın sonunda yine MESS'in düşük zam oranlarını dayatması, işçilerin üretimden gelen güçlerini kullanmalarına yol açmıştı. Yaklaşık 2 bin işçi üretimi durdurup greve çıkmış, fiili grevde inat kazanım getirmişti.

∗∗∗

ASGARİ ÜCRETİ DE BELİRLİYORLAR

MESS patronları, ülkede en büyük lobi gücüne sahip gruplardan biri. Patronlar, ülke tarihinde grevleri en çok yasaklanan işçilerin çalıştığı işkolunu, iktidarların kararları ile grevleri en çok yasaklanan işkoluna çevirdi. İmalat sanayinin en büyük işveren örgütü MESS'in etki alanı, kendi işkoluyla da sınırlı değil. MESS Yönetim Kurulu Başkanlığı koltuğunda oturan Özgür Burak Akkol, aynı zamanda patron örgütünün bağlı olduğu Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nun (TİSK) başında bulunuyor. TİSK, asgari ücret masasında doğrudan söz sahibi. MESS üyelerinin TİSK'te pek çok koltuğu bulunurken patronlar, ücretleri sefalet düzeyinde tutmak için örgütlü güçlerini kullanmaktan geri durmuyor. TİSK, 12 Aralık Cuma günü asgari ücret zammı masasına oturmaya hazırlanırken, işveren konfederasyonunun bir diğer gündemi de 11 Aralık'ta gerçekleştirilecek Genel Kurul. İşveren örgütlerinin yönetimleri, üyeleri olan patronlara bir kez de MESS Grup TİS masasından mesaj veriyor. İşverenlere adeta, sık sık şikayet ettikleri "işgücü maliyetleri"nin, işçilere reel olarak kaybettirecek zamla 'çözüleceği' mesajı iletiliyor. MESS masasında yaşananlar, asgari ücret masası için önizleme sunuyor.

ZAM MASASI HÂLÂ BELİRSİZ

Türk-İş'ten zam masasına oturup oturmayacakları ile ilgili net bir açıklama yapılmaması da riskleri artırıyor. İktidar-işveren tarafının blok oyuyla belirlenen ücret için sefalet zammı riski masada giderek daha da belirginleşiyor. İşçi tarafının taleplerini dikkate almayan masanın, antidemokratik yapısı gereği masaya emeği temsilen yalnızca Türk-İş oturabiliyor. Konfederasyonların, sendikaların talepleri masada oldukları zaman da dikkate alınmazken Türk-İş'in "Görüşmelere katılmayacağız" açıklaması, işçi ve işverenin talepleri "rol icabı" dahi dinlemek zorunda kalmayacağı anlamına geliyor.

∗∗∗

ÖZKAN ATAR: MESS'İN TEKLİFİ KAVGAYA ÇAĞIRIYOR

MESS'in teklifi işçilerin emeğiyle alay etmektir. Sendikamızın Merkez TİS Komisyonu 13 Aralık'ta toplanacak. MESS kapsamındaki işyeri temsilcilerimiz, şube yönetim kurullarımız, merkez yönetim kurulumuz ve uzmanlarımız komisyonda bir araya gelecek. Bu teklife karşı mücadele planımıza dair değerlendirmeleri yapacağız. Önümüzdeki haftadan itibaren de burada alacağımız eylem kararlarını hayata geçireceğiz.

MESS'in bu TİS'teki tutumunu, ekonomideki sorunlu durumu fırsata çevirerek işçilerin geleceğini karartma, kârlarına kâr katma ve kasalarını doldurma saldırısının bir parçası olarak görüyoruz. MESS'e bu fırsatı asla vermeyeceğiz! Fabrikalarda işçi arkadaşlarımızın emeklerinin karşılığını alması için gereken bütün mücadele, başta üyelerimiz tüm metal işçileri tarafından kararlılıkla hayata geçirilecek. MESS'in tutumunun altında yatan etkenlerden biri de AKP iktidarının OVP'de enflasyonu düşürme adı altında uyguladığı politikalar. Tamamıyla emekçilerin reel ücretlerini düşürmenin ve yerli-yabancı sermaye tekellerine kaynak aktarmanın bir parçası. Bu planı metal işçilerine uygulamaya çalışıyorlar. Biz bu saldırıları püskürtüp haklarımızı alana kadar mücadeleye hazırız. Bu süreçte de sendika ayrımı olmaksızın tüm metal işçilerinin ortak bir mücadele ve dayanışma içinde olması gerek. Başta metal işkolu için önemli bir yer olan Gebze olmak üzere tüm bölgelerde metal işçilerinin meydanlara çıkarak gücünü büyüteceği süreçlerin hazırlıklarını da toplantımızda değerlendireceğiz. MESS'in teklifi işçileri mücadeleye ve kavgaya davet ediyor. Biz tarihsel mücadele geleneğimiz ve birikimimizden aldığımız güçle kazanana dek mücadeleden asla vazgeçmeyeceğiz.

Özkan Atar
Birleşik Metal-İş Genel Başkanı

∗∗∗

TÜRK METAL DE TUTANAK TUTTU

Masada MESS'in karşısında bulunanlardan Türk Metal, patron örgütünün teklifini reddederek uyuşmazlık tutanağı imzaladı. Ücret zammı oranı, sosyal yardım artışı, ikramiyelerin ödenmesi ve sözleşmenin 3 yıllık olması talep ve teklifleri Türk Metal tarafından reddedilerek uyuşmazlık konusu yapıldı. Türk Metal yönetiminin konuya ilişkin açıklamasında, 47 ana madde, 5 ek madde ve 2 geçici madde olmak üzere toplam 54 madde ve sözleşmenin eki niteliğindeki iki yönetmelik üzerinde anlaşıldığını, 33 ana madde, 2 ek madde ve 3 geçici, toplam 38 madde ve sözleşmenin eki niteliğindeki 1 yönetmelikte ise anlaşma sağlanamaması üzerine uyuşmazlık yaşandığını duyuruldu. Sendika yönetimi, Başkanlar Kurulu'nun süreci değerlendirmek üzere bugün toplantıya çağırıldığını duyurdu.

∗∗∗

ORANLAR ARASI UÇURUM

• İlk 6 ay için; MESS'in teklifi: % 5 + 11,5 TL, yaklaşık yüzde 10

• Türk Metal'in teklifi: % 38,97

• Birleşik Metal-İş'in teklifi: % 58,5

Kaynak: BirGün