Başka Gazete / Haber Merkezi

CHP Genel Merkezi'nden yapılan görüşmenin ardından CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey basın açıklaması ile yaşanan süreyi kamuoyuyla paylaştı.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek'in açıklamaları şöyle:

6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli depremde 11 ilimizde muhtelif tarihi yapılarımızda da farklı özelliklerde hasarlar meydana geldi. Bunlardan bir tanesi Antakya merkezde bulunan Ulu Cami. Ulu Cami depremle birlikte neredeyse taş üstünde taş kalmayacak biçimde yıkıldı ve sonrasında da Bursa Büyükşehir Belediyesi ile Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında yapılan bir protokolle de Antakya'daki Ulu Cami'nin Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılması 2023 yılında imza altına alındı.

Yani önceki AK Partili belediye başkanı tarafından rölöve projeleri, restorasyon ve konstrüksiyon projelerinin tamamlanmasıyla birlikte de faaliyet başladı.

Ancak bu süreyle ilgili özellikle şu kısmın üzerinde durmamız gerekiyor. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Sayın Özgür Özel'in 7 Ekim 2024 tarihinde Hatay'a yapmış olduğu ziyarette bu caminin restorasyonuna başlanması için projelerinin onaylanması gerektiğini açıkladı. Bugüne kadar projelerin onaylanmadığı için sürecin başlamadığını ifade etti. 9 Ekim 2024 tarihi itibariyle de projeler onaylandı. Sonra da seçilmiş olan Sayın Mustafa Bozbey başkanlığındaki Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin yeni yönetimi tarafından da kurumlardaki devamlılık ilkesi ile de caminin konstrüksiyon inşaatına başlandı. Yani 20 ay boyunca projeyi onaylamayan Vakıflar Genel Müdürlüğü koruma kurulları, şimdi biraz sonra açıklayacağım gerekçelerle 12 ay sonra cami inşaatının yeteri kadar ilerlemediği gerekçesiyle bu sözleşmeyi tek taraflı olarak Bursa Büyükşehir Belediyesi ile Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında yapılan sözleşmenin 13. maddesine dayalı olarak tek taraflı olarak feshetme kararını açıklamıştır.

Peki bu sürece gelinceye kadar ilgili idare ile Bursa Büyükşehir Belediyesi arasında yazışma olmuş mudur dediğimizde de yalnızca bu yılın Aralık ayının başında inşai faaliyetlerin istenilen seviyede olmadığını içeren bir yazı 2 Aralık tarihinde de Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne gönderilmiştir. Değerli arkadaşlar, ne kadarlık bir işten bahsediyoruz? 12 Aralık 2023 tarihinde de yıkım rölövesi koruma kurulu tarafından onaylanıyor. 2024, 14 Mart'ta kalıntı rölövesi onaylanıyor. 28 Haziran 2024'te konstrüksiyon projesi koruma kurulu tarafından onaylanıyor. 9 Ekim 2024'te yani Sayın Özgür Özel'in Hatay ziyaretinden iki gün sonra konstrüksiyon ve güçlendirme koruma kurulu tarafından onaylanıyor. Minare projesinin koruma kurulu tarafından onay tarihi 22.12.2025. 2 Aralık tarihinde tarihin bitmemesini gerekçe gösteren minare inşaatı projesinin koruma kuruluna onay tarihi 22 Ekim 2025, yani yazının çıkmasından 42 gün önce.

Peki bu dönemde ihaleyi Bozbey mi yaptı? Hayır, o yapmadı. Eski yönetim döneminde yapıldı. Müteahhidi de Bursa Büyükşehir Belediyesi seçmedi, rakamları da o belirlemedi. Hayır. Peki 97 milyon TL'lik keşif bedelli ihaleyle ilgili bugüne kadar Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin ödemiş olduğu rakam 86.317.000 TL. Peki bu 86 milyonluk işin ne kadarının fiyat farkı, ne kadarının işin kendisinden geldiğine baktığımızda 54 milyonun üzerindeki bir rakamın doğrudan doğruya keşiften geldiğini, geri kalan rakamların da fiyat farklarından geldiğini görüyoruz. Yani ödenmiş olan rakamlara baktığımız zaman, bizdeki keşif incelemesine baktığımız zaman inşaatın yüzde altmışının tamamlandığını görüyoruz.

Peki ne zaman bitecekti bu binanın inşaatı? 2006 yılının Haziran ayında. Zaten Genel Başkanımız Özgür Özel yaptığı açıklamada da cami inşaatının bitmesi ile birlikte bir cuma günü açılışının yapılmasını ve Haziran ayındaki bittiği tarihteki cuma namazının da Antakya'daki Ulu Cami'de kılınması ile ilgili de kamuoyuna açıklama yapmıştı. Şimdi geldiğimiz noktada Bakanlık 19-23 Aralık tarihinde Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin yazdığı yazıda bugüne kadarki çalışmalar alanındaki fiziki yapımının tamamlanamayağını, zamanında teslim edilemeyeceği gerekçesiyle bu sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini açıklıyor.

Tabii burası çok erken dönemde yapılmış olan bir tarihi cami. Burada dikkat edilmesi gereken, imarethane olduğu yer burası kadınlara yönelik hamam var ve etrafında da ticaret yapılması için küçük dükkânların olduğu özel bir yapıdan bahsediyoruz. Bundan yüzyıllar önce yapılmış tarihi bir yapıdan bahsediyoruz.

Peki burada yapılan çalışmalarda ne kullanılıyor? Bir kere orijinal olarak bu binanın enkazından çıkan taşlar tek tek bulunuyor. Önce zemin iyileştirilmesi yapılıyor, temel güçlendirilmesi yapılıyor. Sonra orijinal yapısında kullanılan taşlar tek tek bulunarak bina belli bir hale geliyor.

Şimdi Sayın Bakanlığın "ilerleme yoktur" dediği binanın Aralık ayının başında çekilmiş olan fotoğraflarını sizlere göstermek istiyorum. Harem'in iç kısmı burası, imaret bölümü ve kadınlar bölümü tamamen tamamlanmış durumda. Yine türbenin ayakları ve temelleri sağlamlaştırılmış. Burada var olan, dernek binası diye tarif ettiğimiz binamızda da konstrüksiyon tamamlanmış, sıva aşamasına geçmiş gözüküyor.

Yine burada Ekim ayında onaylanmış olan minarenin rölöve ve güçlendirme projesine göre de 22 Ekim tarihinde onaylanan minare projesinde bir hayli ilerlediğini, inşaat faaliyetinin devam ettiğini de burada görüyoruz.

Yine burada bulunan dükkânlarla ilgili, caminin hemen yan tarafında bulunan dükkânlarla ilgili de temel güçlendirme ve iyileştirme çalışmaları tamamlanmış ve burada da imalatlar devam etmektedir. Çeşme ve dernek binasının duvar resmini de gösteriyorum. Sayın Cumhurbaşkanı cumartesi günü Hatay'a gidecek, bitmiş olan konutların kura çekimi ile ilgili bir ziyaretin tam da iki gün öncesinde tarafımıza iletiliyor olmasını anlamak mümkün değildir.

Zaten ihale rakamı 96 milyon. Bugüne kadar ödenen rakam bunun neredeyse %95'i oranında. %20 oranında bir fiyat farkıyla kalan bütün işler tamamlanacak, sonrasında yapılan işlerle ilgili ilave maliyet çıkacak. Bunu şurada göz ardı almamak gerekiyor: İnşaat maliyetleri, gerek yeni inşaat maliyetleri gerek güçlendirme, rölöve ve konstrüksiyon imalatlarındaki fiyat artışları, TÜİK'in açıkladığı rakamlarla bir ilişki içerisinde değildir. Buradaki fiyat artışlarının %70, %80, %90 seviyesinde arttığını, ihaledeki rakamın üzerine çıkacağını da çok açık biçimde söylememiz gerekiyor.

Caminin yıkılmadan önceki hali...

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı ve Bursa Büyükşehir Belediyesi ekiplerimiz, üzerlerine düşen tarihi sorumluluğu yerine getirmenin huzuru içerisindedirler. İhaleyi kendi yapmamıştır, müteahhidi kendi seçmemiştir, projeleri kendisi hazırlamamıştır. Koruma kurullarından onayı da Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından takip edilmiştir. Yani 20 ay içinde projeleri kuruldan geçirip Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin inşaata başlaması için gerekli hazırlıkları yapmayanlar, 12 ay içinde bu tarihi, yüzyıllarca geçmişi bulunan bu tarihi Ulu Cami'nin bitirilmesi konusunda bir ön almaya çalışmaktadırlar.

Bu konuda hassasiyetimizin bulunduğunu belirtmek istiyorum. Buradan bütün yetkililere çağrı yapıyorum: Bir yanlış yapılmaktadır. Bu yanlıştan hızlı bir biçimde dönülmesi ve Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin kendisinden önceki belediye başkanı tarafından Vakıflar Genel Müdürlüğü ile yapılan anlaşmaya sadık kalarak, şimdi kurumun devamlılığını esas alıp tamamlanması konusunda bu yapılan yanlıştan dönülmesini, bakanlığın ve genel müdürlüğün bu karardan dönmesini talep ediyoruz.

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey'in açıklaması ise şöyle:

Gerçekten çok üzücü bir ortamdayız. Bunu kabul etmekte güçlük çekiyoruz, doğru bulmuyoruz. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün bu yazısını ve iptal yazısını özellikle doğru bulmuyoruz. Çünkü Büyükşehir Belediyesi olarak geldiğimiz günden beri, Bursa Ulu Cami'nin kardeş ismini taşıyan Antakya Hatay Ulu Cami'yi yapmak konusunda hassasiyet gösterdik ve bu hassasiyetimizi en üst düzeyde sürdürerek bugünlere geldik. Yaklaşık %60 civarında bir tamamlanma süreci var ki biliyorsunuz, bu tip yapılarda tabanın yapılması hayli zaman alıyor, üzerine yapılması daha kolay. Tam kolay kısmına geldik.

Şimdi Sayın Genel Başkanımızın 7 Ekim'de Hatay'da söylediği, "Orada ilk cumayı kısmetse beraber Hatay Ulu Cami'de kılacağız" dediğimiz sürecin iki gün sonrasında projelerin kurul tarafından onaylanması çok manidardır. Ardından hızlı biçimde süreci devam ettirdik, hassasiyetle süreci takip ederek; üstelik de müteahhide her hak edişini tamamını da ödeyerek bir an önce tamamlanması konusundaki hassasiyetimizi ortaya koyduk. Buna rağmen maalesef Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün zaman zaman bazı siyasilerin de oradaki söylemleri doğrultusunda hareket ederek bu sürece geldiğini görüyoruz.

Bu anlamda biz tekrar değerlendirilmesini talep ediyoruz. Bursa Büyükşehir Belediyesi, önceki dönemde sözleşmesi yapılmasına rağme önemsemiyoruz. Bursa Ulu Cami'nin kardeş adını taşıyan Hatay Ulu Cami'yi bitirmekle ilgili sorumluluğu üstlenmeye devam etmesini ve bunu da zamanında Haziran ayında teslim edeceğimizi bir kez daha yenilemek istiyorum. Bunu da yapmak istiyoruz. Çünkü biz ibadet alanlarımıza sahip çıkan, ibadet alanlarımızı koruyan, üstelik de bu alanlarda Türkiye'de örnek hizmetleri yürüten bir anlayışa sahibiz.

Bir an önce bu hatalı karardan dönülmesini ve şu anda var olan ekiplerimizin sahadan çekilmeden, aynı hızda devam ederek Haziran ayında bunun bitirilmesi konusunda Büyükşehir Belediyesi olarak bir destek değil; sadece bu konuda hatadan dönüldüğüne dair yazının yazılmasını talep ediyoruz. Çünkü ilave olarak buna kaynak da ayırmış durumdayız. Yaklaşık maliyetinin daha fazlasının, 2-3 katından daha fazlasının burada harcanacağını bilerek buna da bütçemizden pay ayırmış durumdayız ve bu bütçeyi orada kullanma konusunda yetkililerin göndermiş olduğu bu yazıdan tekrar vazgeçmesini ve bizim burada devam etmemizin sağlanmasını istiyoruz.

Üzüntümü dile getirmek için buraya geldim. Genel Başkanımızla ve başka bir yardımcımızla paylaştım, onun için sizin karşınızdayız. Tekrar söylüyorum: Bursa Büyükşehir Belediyesi olarak biz Antakya Ulu Cami'yi sonuna kadar yapıp teslim etmek istiyoruz. Bunu yapacak bilgi ve birikimimiz de, ekonomik gücümüz de var ve süresini tamamlayacak kapasitemiz de aynı şekilde mevcuttur.