Bursa
Çok Bulutlu
21.1°
Başka Gazete

CHP tüzük taslağında genel başkan detayı

2024.08.30 20:54 Son Güncellenme: 2024.08.30 21:02 - SİYASET

CHP 6, 7 ve 8 Eylül'de yapılacak tüzük değişikliği için 20'nci olağanüstü kurultay hazırlıklarını sürdürüyor. 19'uncu olağan kurultayında kabul edilen parti tüzüğünü değiştirmek için oluşturulan taslak metin milletvekillerinin görüşlerine sunuldu. Buna göre, mevcut başkan aday gösterilemeyecek ancak kendi aday talep ederse aday olabilecek.

CHP tüzük taslağında genel başkan detayı

CHP, 2 Eylül Pazartesi günü yapılacak Parti Meclisi (PM) toplantısında üzerinde çalışacağı tüzük taslak metnini milletvekillerine sundu. Buna göre parti üyelerinin seçme seçilme hakkını kullanabilmeleri için en az bir yıl üye olma şartı aranacak.

Genel başkan yardımcıları ve genel sekreter seçimi için güvenoyu şartı aranacak, genel başkanvekilliği için protokol şartı getirilecek. TBMM başkan ve başkanvekilleri CHP Merkez Yönetim Kurulu'nda (MYK) da yer alacak. Genel başkan tek başına Parti Etik Kurulu üyelerini belirleyemeyecek.

Nüfusu 20 binden fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye il genel meclis üyeleri, partili belediyeler, belediyelerde çalışanlar ilçe delegeliği için aday olamayacak. Milletvekilliği seçimlerinde bir kişi en fazla 3 dönem üst üste seçilebilecek. Danışma kurullarının gündemini MYK belirleyecek. Öneriye göre mevcut genel başkan ise yeniden aday gösterilemeyecek ancak kendi talep ederse aday olabilecek.

PARTİ ÜYELERİNE SEÇME SEÇİLME HAKKI İÇİN YENİ ŞARTLAR

Taslak metne göre, üyeler parti toplantılarına da katılabilecek. 19'uncu olağanüstü kurultayında kabul edilen "Parti içi seçimlerde seçme ve seçilme hakkını özgürce kullanırlar" maddesinin tanımı ise genişletildi. Öneriye göre, parti üyeleri seçme hakkını kullanabilmek için "üyelikte bir (1) yılını tamamlamış olmak ve düzenli aidat ödeme, eğitim alma, Parti toplantılarına katılma, Partinin katıldığı seçimlerde ve referandumlarda görev talep etme veya verilen görevi yerine getirme, Dijital Demokratik Katılım yoluyla kendisine açılan görüş ve oylamalara katılma, dijital mecralardaki Parti faaliyetlerine katılmak veya bunları yaygınlaştırma görevlerinden en az ikisini yerine getirmiş olma" şartlarını yerine getirmek zorunda.

ÜYELİK ŞARTLARINI YERİNE GETİRMEYENLER OY KULLANAMAYACAK

İl/ilçe yönetim kurulunun önerisi, il yönetim kurulunun uygun bulması ve Merkez Yönetim Kurulu'nun kararı ile bu görevleri yerine getirmedikleri tespit edilenler Parti içi seçimlerde oy kullanamayacak. Üyelerden partinin dijital demokratik katılım yoluyla kendisine açılan görüş ve oylamalara katılmaları dijital mecralardaki parti faaliyetlerini yaygınlaştırmaları bekleniyor.

Partiye üyelik için ödenen yıllık 12-600 TL arasında aidat miktarının '120,00 TL-6.000,00 TL' olarak değiştirilmesi önerildi. CHP Genel Başkanı tarafından partiye yararlı olacağı gerekçesiyle üyeliği önerilen kişilerin "üç ay boyunca yalnızca seçilme hakkından yararlanabilecekleri" ibaresi ise yeni tüzük önerisinde kaldırıldı.

Tüzük taslağında mevcut taslakta yer almayan il ve ilçe başkanlarının görev ve sorumlulukları da tanımlandı.

GENEL BAŞKANVEKİLLİĞİNE PROTOKOL ŞARTI

Yeni tüzük önerisine göre, Parti Genel Başkanı partiyi bağlayıcı demeçler verme ve bildiriler yayımlama yetkisini MYK içinden görevlendireceği kimselere de kullandırabilecek. Mevcut Parti Tüzüğü'nde yer alan genel başkanın partiyi bağlayıcı demeçler verme ve bildiriler yayımlama yetkisinin "görevlendireceği kimselere kullandırabilme" yetkisi genel başkan bu yetkisini "Merkez Yönetim Kurulu içerisinden görevlendireceği kimselere de kullandırabilir" olarak değiştirilmesi öneriliyor.

Mevcut tüzükte genel başkanın yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere genel başkan yardımcılarından birini görevlendirmesi ve bu kişinin genel başkanın yetkilerini kullanabilmesi ise protokol yönetmeliğine bağlanıyor. Yeni öneriye göre genel başkan, yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere genel sekreterden başlayarak, Protokol Yönetmeliği ile belirlenen sırayla genel başkan yardımcılarından birini görevlendirecek.

TBMM GRUP BAŞKAN VE BAŞKANVEKİLLERİ MYK'DA YER ALACAK

Taslağa göre, TBMM grup başkanı ve başkanvekilleri de Merkez Yönetim Kurulu'nun üyesi sayılacak. Genel sekreter ile hukuk, seçim, idari ve mali işler, örgüt, yerel yönetimler, medya, halkla ilişkiler ve bilişimden sorumlu alanlardaki genel başkan yardımcıları ile sayı ve görev alanları genel başkanca belirlenen diğer genel başkan yardımcıları ise genel başkanın teklifi üzerine Parti Meclisi'nin güvenoyuna sunulacak. Genel başkan görev alanları arasında ayırma ve birleştirme yapabilecek. Mevcut tüzükte genel başkan yardımcıları ve genel sekreter, Parti Meclisi üyeleri arasından Genel Başkan tarafından seçiliyor.

Genel başkanın yokluğunda, MYK'ya başkanın belirlediği genel başkan vekili değil, genel sekreterden başlayarak, protokol yönetmeliği ile belirlenen sırayla genel başkan yardımcıları başkanlık edecek.

KADIN KOLLARI VE GENÇLİK KOLLARI

Öneriye göre kadın kolları ve gençlik kolları kongre ve kurultaylarını iki yılda bir değil, kongre ana kademe ilçe ve il kongreleri ile eş zamanlı olarak yapacak. Bu kolların yapacakları her türlü seçim, çalışma ve etkinliklerin ana kademe ile uyumlu olması beklenecek.

DANIŞMA KURULUNUN GÜNDEMİNİ MYK BELİRLEYECEK

Öneriye göre, Danışma Kurulu dışında Büyük Danışma Kurulu da oluşturulacak. Danışma kurulları 'üç ayda bir' değil, yılda iki ve yerel ve genel seçimlerden sonra en geç üç ay içinde MYK'nın belirleyeceği gündemle toplanacak. Süresinde iki kez üst üste danışma kurullarını toplamayan il ve ilçe yönetim kurulunun düşmüş sayılmasına MYK karar verebilecek. Her takvim yılı içerisinde en az bir kez ve yerel ve genel seçimlerin ardından yapılacak.

Danışma kurullarının tamamlanmasını takip eden üç ay içerisinde MYK çağrısı üzerine büyük danışma kurulu toplanacak. Öneride büyük danışma kurulu toplantılarına katılabilecekler şöyle sıralandı:

* "Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri, Partili milletvekilleri ve bakanlar, Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri, İl başkanları, Büyükşehir ve il belediyelerinin partili başkanları ve il genel meclisi başkanları, kurultay delegeleri, Partili eski genel başkanlar, Parti üyeliği devam etmesi halinde önceki Cumhurbaşkanları, ülke düzeyinde örgütlü sendika ve meslek kuruluşlarının partili genel başkanları ve Genel Başkanca davet edilenler katılırlar."

PARTİ ETİK KURULU'NU GENEL BAŞKAN TEK BAŞINA BELİRLEYEMEYECEK

Öneriye göre, Parti Etik Kurulu'nun kimlerden oluşacağına genel başkan tek başına karar veremeyecek. Etik Kurul üyelerini, kurultay delegeleri genel başkanın belirlediği 10 kişi arasından Dijital Demokratik Katılım yoluyla seçecek. Etik Kurul üye sayısı 5 kişi olacak.

KONGRELERDE ADAYLIK: YÜZDE 10 YAZILI ÖNERGE ŞARTI YÜZDE 15'E YÜKSELTİLDİ

İlçe kongre delege seçimleri dijital demokratik katılım yoluyla yapılacak. Hangi muhtarlık bölgelerinde bu yola başvurulacağına il ve ilçe örgütlerinin görüşünü alarak Merkez Yönetim Kurulu karar verecek. İlçe kongre delege üye listesi için kongre takviminin ilanından 1 yıl önceki parti üye listesi baz alınacak. Mevcut yönetmelikte bu süre 3 ay olarak düzenleniyor.

NÜFUSU 20 BİNDEN FAZLA OLAN YERLER İÇİN YENİ KURALLAR

Mevcut tüzükte kongrelerde başkan adayı olabilmek için üye tam sayısının en fazla yüzde 10'u olarak belirlenen yazılı önerge şartı yüzde on beşe (yüzde 15) yükseltildi ve en fazla yüzde 15 ile sınırlandırıldı. Nüfusu 20 binden fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye ve il genel meclis üyeleri, partili belediyeler, bunların bağlı kuruluşları ve iştiraklerinde çalışanlar kongrelerde aday olamayacak ve ilçe kongresi delegesi olarak seçilemeyecek. Mevcut tüzükte bu düzenleme 50 bin nüfusla sınırlandırılmıştı. Bu durum doğal delegeliğe ise engel olmayacak.

GENÇLİK KOLLARI VE KADIN KOLLARI KURULTAY KOMİSYONUNDA YER ALABİLECEK

Kurultay Hazırlık Komisyonları'na "Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir genç kurultay üyesi, Kadın Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir kadın kurultay üyesi ve Yüksek Disiplin Kurulunca görevlendirilen bir üye" de katılacak.

MEVCUT GENEL BAŞKAN ADAY OLARAK ÖNERİLEMEYECEK

Mevcut Tüzük'te genel başkan adayı olmak için gereken üye tam sayısının en az yüzde beşinin (yüzde 5) yazılı önerisi, taslakta en az yüzde beş, en fazla yüzde on (yüzde 10) olarak sınırlandırıldı. Buna göre, mevcut genel başkan ise talebi halinde aday olabilecek fakat adaylığa önerilemeyecek.

MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİMLERİNDE 3 DÖNEM KURALI

Milletvekilliği seçimlerinde bir kişi en fazla 3 dönem üst üste seçilebilecek. Dönem süreleri 3 yılı geçmeyen milletvekilleri için bu kural uygulanmayacak. Yerel seçimlerde ise bir kişi merkez yoklaması yöntemiyle en fazla üç dönem üst üste belediye başkanı, belediye veya il genel meclis üyesi seçilebilecek. Mevcut tüzükte yüzde 33 olarak belirlenen kadın kotasının ise kademeli olarak önce yüzde 40'a ardından yüzde 50'ye yükseltilmesi öneriliyor.